Dil ve Konuşma Bozuklukları
Dil ve konuşma bozuklukları yaşayan çocuklar konuşulanları anlama ve kendini ifade etme becerilerinden birinde ya da her ikisinde problem yaşamaktadırlar. Dil ve konuşmayla ilgili bozukluklar benzer zannedilse de aslında ortaya çıkış şekli ve problemin çocuktaki karşılığı olarak birbirinden farklıdır. Kişinin diğer kişileri anlamakta sorun yaşaması ve kendisini ifade ederken düşüncelerini anlaşılır, yapıca düzgün kurulmuş cümlelerle paylaşmakta zorluk yaşaması dil bozukluğuna işaret etmektedir. Kişinin sesleri net ve anlaşılır şekilde telaffuz edememesi, artikülasyonda sorun yaşaması (kitap – titap ) ses düzeyinde sıkıntısı olması veya kekemelik gibi konuşmasını akıcı olmayan bir hale getiren faktörler bulunması ise kişide konuşma bozukluğu olma ihtimalini akla getirmektedir.
Dil ve konuşma bozukluklarını aşağıdaki şekilde inceleyebiliriz
- Gecikmiş Dil ve Konuşma: Bireyin dil becerilerinin anlama ve ifade etme yönünden yaşından beklenen seviyede gelişim göstermemesi ile tanımlanır. Çocuğunuz akranlarına göre kendisini ifade etmekte zorlanıyorsa çocuğunuzun dil gelişiminin bir uzman tarafından değerlendirilmesini yapmanız sağlıklı olacaktır.
- Artikülasyon ve Fonolojik Bozuklukları: Bireyin sesleri, heceleri ve sözcükleri normalden dikkat çekici derecede farklı ve anlaşılması zor şekilde konuşmasıyla görülür. Konuşma seslerinden bir yada birkaçının yanlış üretilmesine Artikülasyon (Sesletim) bozukluğu adını veririz. Fonolojik (ses-bilgisel) bozukluk ise dile ait sesbilgisinde bir farklılığın olduğuna işaret eder. Ayrıca artikülasyon bozukluğunda çocuğun üretemediği ses, ses dağarcığında yer almaz. Bir konuşma sesini doğru üretmeleri için o ses üretiminde gerekli olan motor hareketini gerçekleştirmelilerdir.
- Akıcılık Sorunları (Kekemelik): Bireyin konuşmasının akıcılık, hız, ritim gibi kısımlarında sorun yaşanan durumdur. Kekemeliğin bazı durumlarda arttığı bazı durumlarda ise görünmez hale geldiği görülebilmektedir. Bu noktada görünmez halde olan kekemelik yok olduğu ve tekrar oluşmayacağı anlamına gelmez . Değerlendirme ve takip gerekir.
- Ses Bozuklukları: Sesin perde, şiddet ya da kalitesinden belli nedenlerden ötürü normalden olumsuz yönde farklılık gösterdiği durumlardır.
- Afazi (Edinilmiş Dil Bozuklukları): Nörolojik kaynaklı, çoğu zaman beyindeki bir hasar sonucu meydana gelen dil ve konuşma bozukluklarıdır.
- Yutma Bozuklukları: Genellikle nörolojik bir sebep sonucu ortaya çıkar ve yutma eyleminin değişik aşamalarında görülen güçlüklerle kendisini gösterir.
Motor Konuşma Bozuklukları: Nörolojik bir nedenden ötürü konuşma eyleminde rol alan kas gruplarında görülen güçsüzlük, hasar, koordinasyon bozukluğu sonucu konuşmanın olumsuz etkilenmesiyle oluşur.
Dil ve konuşma bozukluklarının yukarıda görüldüğü gibi çeşitli nedenleri olabilmektedir. Psikolojik ya da dil ve konuşmaya bağlı sebeplerden meydana gelebilir. Konuşmada rol alan yapılardaki bozukluklar, yarık damak, diş problemleri, nörolojik problemler, işitme kaybı gibi fiziksel sebeplerle beraber, serebral palsi, zihinsel yetersizlik, otizm spektrum bozuklukları, down sendromu gibi gelişimsel ve genetik bozukluklar da dil ve konuşma bozukluklarına yol açabilmektedir. Özellikle bu tarz durumlarda yalnızca tek uzmanla çalışmıyor olmak çocuğa ve ailesine birçok açıdan destek sağlamaktadır. Çocuğun problem alanına yönelik olarak dil ve konuşma uzmanının yanı sıra ruh sağlığı uzmanlarından da destek alınmalıdır.
Merhaba, Sizin için buradayız
Anatolian Psikolojik Danışmanlık merkezimizde uzman kadromuzla Size hizmet vermek için buradayız. Herhangi bir probleminizde telefon numaramızda bize ulaşabilir, yada randevu sayfamıza gidip formu doldurarak ekip arkadaşlarımızla görüşebilirsiniz.